Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Czersku - Europejski Tydzień Profilaktyki Raka Szyjki Macicy

 

Ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy wzrasta z wiekiem. Około 50 proc. chorujących stanowią kobiety między 40. a 65. rokiem życia. W 2020 roku w Polsce odnotowano 3862 nowych przypadków raka szyjki macicy oraz 2137 zgonów. Eksperci są zgodni, że przedwczesnych odejść spowodowanych zmianami nowotworowymi można uniknąć. Kluczowe w profilaktyce nowotworów szyjki macicy jest regularne wykonywanie badań cytologicznych: badanie tradycyjne lub cytologia nowej generacji – tzw. cytologia płynna LBC (ang. Liquid Based Cytology). Cytologia na podłożu płynnym to nowa metoda wykonywania badania cytologicznego w której wymaz z szyjki macicy pobierany jest nie bezpośrednio na szkiełko mikroskopowe, ale na specjalne płynne podłoże podlegające dalszej obróbce laboratoryjnej.

 

 

W tradycyjnej cytologii szyjki macicy osoba pobierająca wymaz ręcznie nanosi go na szkiełko za pomocą specjalnej szczoteczki. Metoda ta nie pozwala jednak na równomierne rozprowadzenie materiału, a jego większa część pozostaje na szczoteczce, co sprawia, że niewielka ilość trafia do badania. Szkiełko przygotowane w ten sposób jest trudne do oceny ze względu na możliwość nawarstwiania się komórek oraz obecność na nim stosunkowo dużej ilości krwi lub śluzu. Ponadto, ze względu na niską reprezentatywność części próbki, która znajduje się na szkiełku, wynik cytologii może być fałszywy, tzn. może nie wykazać obecności komórek nowotworowych, mimo ich rzeczywistego istnienia. W przypadku cytologii na podłożu płynnym wymaz pobierany jest z szyjki macicy za pomocą szczoteczki cytologicznej, której końcówka jest przenoszona do pojemnika ze specjalnym płynem. Cytologia płynna wykonana jest techniką, która zapobiega uszkodzeniu pobranych komórek. Pojemnik zostaje szczelnie zamknięty i przetransportowany do laboratorium. Dzięki takiej obróbce preparaty pozbawione są różnych artefaktów.

 

 

Pierwsza różnica między cytologią tradycyjną a cytologią płynną dotyczy metody pobrania materiału do badania. W przypadku cytologii na podłożu płynnym wymaz pobrany szczoteczką jest rozprowadzany automatycznie. Osoba pobierająca materiał wkłada całą główkę szczoteczki do specjalnego pojemnika z płynnym podłożem. Tak przygotowany materiał jest przesyłany do laboratorium. Dzięki precyzji płynnej cytologii w ramach badania analizie poddawany jest cały materiał pobrany podczas badania i problem z reprezentatywnością wymazu jest zminimalizowany – podkreśla lek. med. Alicja Mikłasz-Kupis, specjalista ginekolog-endokrynolog, Centrum Medyczne ENEL-MED. – Kolejną istotną różnicą w porównaniu z klasyczną cytologią jest fakt, że cytologia płynna pozwala na wyższą wykrywalność zmian wysokiego ryzyka – nawet na poziomie 64 proc., co przy początkowych zmianach daje nawet 100 proc. szans na wyleczenie. Oprócz tego, raz pobrany materiał można poddać ponownej analizie, np. pod kątem wirusa HPV czy chlamydii, dzięki czemu nie jest konieczne powtarzanie badania. Czynności wykonywane podczas badania tradycyjnego i cytologii płynnej są bardzo podobne – z punktu widzenia pacjentki ta forma nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi uciążliwościami – dodaje ekspert. Płynna cytologia – zalety badania Warto wspomnieć, że poza diagnostyką w kierunku raka szyjki macicy cytologia pomaga również wykryć infekcje dróg rodnych i inne nieprawidłowości, dlatego regularne jej wykonywanie powinno należeć do stałych elementów w kalendarzu każdej kobiety. Cytologię płynną należy wykonać najlepiej w środku cyklu menstruacyjnego (ok. 4 dni po ustąpieniu krwawienia miesiączkowego i nie później niż 4 dni przed kolejnym). Zaleca się, aby 2-3 dni przed badaniem nie odbywać stosunków płciowych, nie aplikować leków dopochwowych czy tamponów oraz nie wykonywać irygacji pochwy. Badanie cytologiczne można wykonać w każdym gabinecie ginekologicznym. Warto również brać udział w akcjach profilaktycznych w kierunku raka szyjki macicy, które cyklicznie prowadzą placówki medyczne. Na przykład przez cały maj w sieci enel-med trwa akcja profilaktyczna, podczas której można wykonać m.in. cytologię płynną LBC w niższej cenie. Wyniki badania dostępne są po ok. 14 dniach, a pacjentki mogą je sprawdzić w aplikacji mobilnej.

[zwrotnikraka.pl]